Mẹo khởi động xe máy mùa đông

Mùa đông nhớt thường đặc hơn, xăng bay hơi kém nên cần có những lưu ý để khởi động.

Buổi sáng thứ 2, Thanh Hằng, nhân viên một hãng truyền thông tại Hà Nội, tâm trạng thoải mái dắt xe máy ra cổng đi làm. Cô lên xe rồi khởi động. Tiếng máy xịch xịch nhưng tắt ngóm khi tay vừa rời khỏi nút đề. 

Thử lại lần 2, rồi lần 3... Mỗi lần cô đều cố giữ lâu hơn với hy vọng chiếc xe tỉnh giấc đúng lúc cho kịp giờ làm nhưng tất cả đều không thành công. Tâm trạng thoải mái lúc trước giờ chuyển thành âu lo, Hằng liếc nhìn xung quanh tìm sự giúp đỡ. Không thấy bất kỳ tia hy vọng nào, cô gọi điện cho sếp xin đến muộn, rồi lật đật dắt xe đến cửa hàng sửa chữa.

Cách khởi động xe chưa hợp lý đã khiến Thanh Hằng muộn giờ làm. Trong khi cô hoàn toàn có thể thay đổi hiện trạng đó.

Đạp khởi động trước khi mở khóa điện

Mùa đông, nhiệt độ thấp nên độ nhớt của dầu bôi trơn trong động cơ thường cao hơn mùa hè. Toàn bộ động cơ đang ở trạng thái tĩnh, độ nhớt dầu tăng khiến lực cản khởi động lớn. Việc đạp khởi động giúp phá vỡ trạng thái tĩnh đó, đồng thời đưa một lượng dầu dưới cacte đi bôi trơn.

Kiểm tra và tắt đèn

Khi động cơ chưa nổ, ắc-quy là nguồn cung cấp điện duy nhất trên xe. Càng nhiều phụ tải, dòng điện khởi động nhỏ, động cơ càng khó nổ. Không nhất thiết phải mở khóa điện mới xác định được trạng thái đóng tắt của đèn. Bởi thực tế, tại mỗi công tắc nhà sản xuất đều quy định vị trí kèm theo ký hiệu. Việc tắt đèn trên xe máy chỉ đơn giản là gạt công tắc đèn về phía có dấu chấm “.”

Kéo le gió

Một nguyên nhân khác khiến động cơ khó nổ vào mùa đông là nhiệt độ thấp, xăng bay hơi kém. Để động cơ khởi động dễ cần cấp thêm xăng. Le gió được bố trí bên tay trái, khi kéo le bướm gió trên đường nạp của động cơ đóng, độ chân không sau bướm gió tăng nhờ đó xăng được hút vào xi-lanh nhiều hơn.

Đề khởi động với động cơ dùng chế hòa khí

Người sử dụng có thể đề khởi động ngay sau khi mở khóa điện, chuyển số về Mo. Thời gian giữ nút đề không quá 20 giây. Nếu đề quá lâu sẽ làm giảm tuổi thọ và tiêu tốn nhiều điện năng của ắc-quy. Lần khởi động đầu tiên sẽ là lần ắc-quy khỏe nhất. Nếu động cơ vẫn không nổ, hãy chờ khoảng 30 giây để ắc-quy hồi điện trước khi khởi động lại. Sau vài ba lần khởi động, nếu vẫn không nổ máy, bạn nên chuyển sang khởi động bằng chân.

Đề khởi động cho động cơ phun xăng (FI)

Sau khi bật khóa điện, bạn cần chờ đèn CHECK ENGINE trên bảng táp lô sáng, sau đó tắt thì mới khởi động. Đây là giai đoạn máy tính điều khiển động cơ kiểm tra trạng thái làm việc của hệ thống phun xăng, hệ thống đánh lửa,.... Thời gian kiểm tra kéo dài không quá 45 giây. Trong trường hợp đèn CHECK ENGINE sáng liên tục không tắt, động cơ có thể đã gặp sự cố, bạn nên đưa xe tới cửa hàng sửa chữa khi có thể. Nếu đèn CHECK ENGINE tắt, thực hiện thao tác khởi động xe như với xe dùng chế hòa khí. Ở một số dòng xe, yêu cầu phải gạt chân chống, bóp phanh mới có thể khởi động.

Mở bướm gió

Sau khi động cơ đã khởi động, duy trì ở chế động không tải trong khoảng một phút để sưởi ấm động cơ. Tăng ga từ từ cho đến khi tiếng máy nổ giòn. Lúc đẩy le gió về vị trí ban đầu để mở bướm gió, đồng thời điều chỉnh ga để không bị chết máy.

Bảo dưỡng ắc-quy

Ắc-quy khỏe giúp động cơ dễ khởi động hơn. Trước mỗi mùa đông, bạn nên kiểm tra ắc-quy, bổ sung thêm nước và nạp no.

Loài cây ngăn đói khát cả tuần

Một loài cây thuộc họ đậu ở Scotland có thể ngăn các cơn đói và khát trong hàng tuần.

Cây Lathyrus linifolius có hoa màu tím. Ảnh: Scotland Wildlife

Lathyrus linifolius (thuộc họ Đậu) là một loài cây có hình dạng giống dương xỉ và có hoa màu tím. Theo các tài liệu nghiên cứu, chúng từng là thành phần quan trọng trong chế độ ăn uống ở vùng cao nguyên Scotland cho đến khoảng thế kỷ 18, khi nguồn thức ăn khan hiếm.

Phần củ có kích thước như hạt đậu được tách ra khỏi rễ và được sấy khô. Một vài củ có thể cung cấp năng lượng cần thiết và ngăn các cơn đói và khát trong thời gian dài. Người dân tại đây được cho là từng sống nhờ loại củ này khi mùa vụ thất bát.

Theo tài liệu thế kỷ 17, các tu sĩ từng sử dụng loài cây này để chữa trị cho bệnh nhân từ đầu thế kỷ 14, trong khi binh lính của Julius Caesar cũng từng ăn rễ cây trước trận chiến năm 48 trước Công nguyên.

Tiến sĩ Moffat, người đứng đầu một chương trình khảo cổ, cho biết củ của loại cây này có vị cam thảo và mùi hương giống cây hồi. Sau khi ăn củ, con người sẽ không có cảm giác muốn ăn và nhớ đến việc ăn uống trong nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng. Vị ngọt lạ có thể là transethanol, một chất ngọt gấp 300 lần so với đường và có thể cung cấp năng lượng.

Do cây khoai tây ngày càng được trồng phổ biến, nên cây lathyrus linifolius dần bị lãng quên và chỉ mới được phát hiện trong nghiên cứu gần đây. Các chuyên gia tin rằng cây lathyrus linifolius có thể được ứng dụng trong thế giới hiện đại, cải thiện tình trạng dư thừa chất béo ở người.

Một doanh nhân có tên Richard Swift dự định tài trợ cho kế hoạch thử nghiệm đặc tính của cây, hướng đến mở rộng trồng ở vùng nông thôn của Scotland. Mục tiêu của Richard là cứu đói và duy trì năng lượng.

Khám phá tác dụng không ngờ từ củ nghệ

Từ ngàn xưa, người Ấn Độ đã phát hiện ra công dụng không ngờ từ nghệ như bảo vệ gan, chữa lành vết thương nên nghệ được dùng trong bữa ăn hàng ngày.

Người Ấn dùng một loại tinh chất từ nghệ để rửa mắt trong việc chữa viêm kết mạc. Có bằng chứng cho thấy, curcumin là thành phần hoạt chất chính trong nghệ, giúp tăng bài tiết dịch mật tiêu hóa chất béo, bảo vệ cho gan. Sau đây là một vài khám phá mới về hoạt chất thần kỳ curcumin trong nghệ. 

 Đặc tính kháng viêm vượt trội

Tiêu diệt gốc tự do xấu nhất: nghiên cứu của Đại học Dược khoa Ấn Độ cho biết, curcumin là thành phần của rễ củ nghệ nằm dưới đất, có hoạt tính kháng sinh rất mạnh, giới y học đang đi sâu thăm dò khả năng tẩy trừ gốc tự do mang oxy của nó trong quá trình phản ứng viêm. Do có hoạt tính kháng viêm vượt trội, nó cũng có thể tẩy trừ gốc tự do thuộc superoxide radicals hiệu quả.
 

Điều trị cơn đau: curcumin sẽ ức chế tạo thành prostaglandin, chất này trong cơ thể có liên quan đến cơn đau do viêm gây ra, chẳng hạn như cơn đau trong bệnh thống phong. Cơ chế làm giảm cơn đau của nó tương tự như aspirin, ibuprofen, nhưng không mạnh bằng. Tuy nhiên, khi dùng với liều cao, curcumin sẽ kích thích tuyến thượng thận bài tiết cortisone, mà cortisone có hiệu lực rất mạnh để ức chế phản ứng viêm.
 

Ảnh minh họa.
 

Điều trị viêm kết mạc: trong một nghiên cứu về vi khuẩn học, thuốc nhỏ mắt Haridra làm từ nguyên liệu củ nghệ, có khả năng kháng khuẩn với trực khuẩn E.coli, staphylococcus aureus, klebsiella và pseudomonas… Nghiên cứu căn cứ theo kết quả thử nghiệm 50 ca bệnh viêm kết mạc trên lâm sàng, cho rằng loại thuốc nhỏ mắt này đạt hiệu quả điều trị viêm kết mạc.
 

Điều trị viêm khớp: nghiên cứu của Đại học Y Dược Gandhi, dùng curcumin dạng uống cùng với cortisone acetate dạng tiêm điều trị cho chuột bị viêm khớp. Những chú chuột được điều trị bằng những thuốc này sau 13 ngày thì tình trạng viêm sưng tại khớp đỡ hơn thấy rõ so với nhóm chuột đối chứng. Hiệu nghiệm của nghệ đến từ hoạt tính chống histamine. Hoạt tính chống viêm của curcumin không thua kém nhiều so với cortison, nó có thể giảm nhẹ phản ứng viêm trong cơ thể động vật, cũng có thể giảm nhẹ triệu chứng viêm của bệnh viêm đa khớp dạng thấp (ở người). Nghiên cứu báo cáo cho thấy, tác dụng của 1.200mg curcumin sẽ tương đương với một loại thuốc kháng viêm là phenylbutazone 300mg.
 

Điều trị tổn thương gan: theo kết quả nghiên cứu trên người và ngoài cơ thể thuộc Đại học Tohoku (Nhật Bản) thì tinh chất từ nghệ quả thật phòng ngừa được những tổn thương do carbon tetrachloride (CCl4) gây ra trên gan. Đây là một chất hóa học độc hại, có mùi hôi như clor, nó thường được dùng trong chất tan công nghiệp và chất đông lạnh.

Phát huy hoạt tính chống ung thư

Hoạt tính chống đột biến: nghiên cứu của Viện nghiên cứu dinh dưỡng quốc gia Ấn Độ, thử nghiệm củ nghệ cho 16 người hút thuốc lâu dài về hoạt tính chống đột biến của urcumin. Người được thử nghiệm trong 1 tháng, mỗi ngày dùng 1,5g củ nghệ, kết quả cho thấy củ nghệ đã làm giảm chất gây đột biến trong nước tiểu của họ. Nghiên cứu nói rằng, củ nghệ có hoạt tính chống đột biến, do vậy cũng có thể là phương pháp dự phòng chứng ung thư bằng hóa học rất tốt.
 

Hoạt tính tẩy trừ gốc tự do: nghiên cứu khám phá tinh dầu nghệ (turmeric oil) và nhựa cây nghệ (turmeric oleresin) trong ống nghiệm biểu hiện hoạt tính tẩy trừ gốc tự do rất tốt. Với đột biến bệnh niêm mạc dưới lớp xơ (chứng ung thư), dùng tinh dầu nghệ, tinh chất từ nghệ, cũng như nhựa cây nghệ đều có tác dụng ức chế.
 

Nhựa cây nghệ cũng có chứa tinh dầu nghệ, curcumin, cũng như các hợp chất nhựa cây khác. Tinh dầu nghệ và tinh dầu nhựa cây nghệ trong việc chống lại đột biến của AND có tác dụng “chung sức” bảo vệ.
 

Đối kháng với ung thư dạ dày và ung thư da: Đại học Northwestern, Mỹ khám phá rằng, curcumin I có thể ức chế benzopyrene gây ung thư trên chuột cái Thụy Sĩ (Swiss mice), mà curcumin III cũng có thể ức chế dimethybenzathracene (DMBA) gây ung thư trên chuột trụi lông Thụy Sĩ. Hai chất này đều là hợp chất phenol màu vàng trong củ nghệ. Tương tự, curcumin I cũng có thể ức chế DMBA gây ung thư da trên chuột cái Thụy Sĩ.
 

Curcumin hầu như có thể thay đổi hoạt tính của tác dụng chuyển hóa gây ung thư, hoặc loại bỏ được các độc tính, từ đó phát huy được hoạt tính chống ung thư. Hai loại curcumin đều thử nghiệm được ở ngoài cơ thể, ức chế được sự hình thành tế bào độc tính của bệnh ung thư máu ở người. Curcumin ức chế sự sinh sôi và phát triển của tế bào khối u, do vậy phát huy tác dụng chống ung thư.
 

Làm đẹp da
 

Nghệ còn giúp chống lão hóa da, ngăn ngừa sự hình thành các nếp nhăn, vết nám, làm cho da mịn màng, tươi trẻ. Nghệ còn hỗ trợ chống viêm, loét do ức chế các chất trung gian gây viêm như cyclooxygenaza (COX - 2), lipooxy-genaza (LOX)… Hỗ trợ chống xơ vữa động mạch do cholesterol và tăng độ bền mao mạch ngoại vi.
 

Nghệ làm giảm mụn trứng cá: Nghệ chứa tính chất kháng khuẩn và khử trùng giúp làm giảm mụn trứng cá. Nghệ cũng giúp kiểm soát sự tiết dầu trên da rất tốt cho những người có làn da quá nhờ) và làm mờ dần các vết sẹo mụn trứng cá theo thời gian. Để tự trị liệu, bạn có thể trộn một ít bột nghệ với bột gỗ đàn hương và một lượng nhỏ nước cốt chanh. Thoa mặt nạ và đợi cho mặt nạ khô, sau đó rửa lại bằng nước lạnh.
 

Nghệ làm sáng da
 

Nghệ làm da sáng lên và rạng rỡ. Đó là lý do những cô dâu mới ở vùng Nam Á thường sử dụng nghệ trước ngày cưới của mình để trở nên xinh đẹp và lộng lẫy. Hãy thêm nghệ vào mặt nạ của bạn để làm da sáng lên từng ngày.
 

Nano Curcumin – thành tựu mới của các nhà khoa học Việt Nam
 

Trong y văn thế giới hiện nay, curcumin đã được coi như một phân tử tuyệt vời trong số các hợp chất thiên nhiên có khả năng hỗ trợ điều trị ung thư.
 

Tuy nhiên, yếu tố cản trở lớn nhất khi áp dụng trên người là curcumin rất ít tan trong nước nên sinh khả dụng rất thấp, mặt khác curcumin còn bị chuyển hóa nhanh trong gan nên chỉ 2-3% curcumin được hấp thu vào máu.
 

Để vượt qua trở ngại này, nhiều biện pháp đã được thử nghiệm như bổ sung chất phụ trợ piperin, tạo phức chelat với kim loại, dùng dạng curcumuin liposom, phức hợp phospholipid, sản xuất curcumin dưới dạng tiểu phân nano có kích thước từ 10 đến 200 nm. Trong số các biện pháp trên, nano curcumin được đánh giá là có hiệu quả nhất.
 

Tại Việt Nam, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ VN là đơn vị đầu tiên và duy nhất sản xuất thành công Nano Curcumin từ dịch chiết cây nghệ vàng trong nước. Nano Curcumin này có hàm lượng curcuminoid hơn 20% độ tan trên 10%.
 

Kích thước tiểu phân từ 50-70nm nên phát huy tối đa hiệu quả của tinh chất nghệ, trong khi các chế phẩm của Ấn Độ và Trung Quốc chỉ đạt hàm lượng curcuminoid 5-7%, độ tan dưới 2% và kích thước khoảng 700-800nm.
 

Bước đầu, nguồn nguyên liệu Nano Curcumin do viện sản xuất đã được thử nghiệm tại Trung tâm ung thư thực nghiệm, ĐH Quốc gia HN cho thấy Nano Curcumin xâm nhập tốt, tập trung nhiều quanh nhân và ức chế sự phát triển của cả 3 dòng tế bào dòng tế bào ung thư vú (MCF7), phổi (H1299) và đại trực tràng (HCT116) ngay tại nồng độ thấp.
 

Kết quả nghiên cứu này đã được công bố tại Hội thảo “Ứng dụng Nano Curcumin trong phòng và trị bệnh” do Hội Nội khoa VN kết hợp với Viện HLKHVCNVN tổ chức.
 

Thực phẩm chức năng CumarGold chứa Nano Curcumin, nguyên liệu được chuyển giao từ đề tài nghiên cứu khoa học của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ VN.

Đau tai, khàn giọng coi chừng ung thư tuyến giáp

Triệu chứng thường gặp ở giai đoạn muộn của bệnh ung thư tuyến giáp là xuất hiện khối u vùng cổ, khó nuốt, cảm giác đau vùng trước cổ có thể lan đến tai...

Theo bác sĩ Trần Minh Bảo Luân, Bệnh viện ĐH Y Dược TP HCM, ung thư tuyến giáp có thể gặp mọi lứa tuổi, phổ biến nhất là từ 60 đến 70 đối với nam và 40 đến 50 với nữ. Trong đó nữ giới mắc nhiều hơn nam với tỷ lệ 3:1.

Ảnh: Health.

Nguyên nhân gây ung thư tuyến giáp hiện chưa xác định rõ ràng. Tuy nhiên, có một số yếu tố nguy cơ gây bệnh được ghi nhận như thiếu iot trong chế độ ăn hàng ngày, tiếp xúc với tia xạ do được điều trị bệnh lý ung thư vùng đầu hoặc cổ trước đó, tiếp xúc chất phóng xạ diệt cỏ, nhiễm xạ do vũ khí hạt nhân, tai nạn nhà máy điện hạt nhân, di truyền. Một số khiếm khuyết gene di truyền có tính chất gia đình làm cho bệnh nhân dễ mắc phải ung thư tuyến giáp cũng như một số loại ung thư khác.
Bệnh này thường không có triệu chứng trong giai đoạn sớm, chỉ được phát hiện qua siêu âm tuyến giáp trong những đợt khám sức khỏe định kỳ. Ở giai đoạn muộn, bệnh nhân có thể xuất thấy hiện khối u vùng cổ, khó nuốt, đau vùng trước cổ đôi khi lan đến tai, khàn giọng hoặc mất tiếng, ho kéo dài hoặc khó thở. Thông thường triệu chứng này dễ bị nhầm với các bệnh khác như viêm thanh quản, viêm phổi, ung thư phổi... Vì thế ngay khi khởi phát, bệnh nhân nên đến cơ sở y tế khám ngay để phát hiện bệnh nếu có.
Để xác định bệnh chính xác, bác sĩ thường tiến hành siêu âm tuyến giáp. Nếu thấy bướu tuyến giáp, bệnh nhân sẽ được làm sinh thiết để lấy mẫu mô khối u quan sát.
Điều trị bệnh này chủ yếu là phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp kèm theo xạ trị bằng cách uống iot có gắn đồng vị phóng xạ. Nếu phát hiện ở giai đoạn sớm chỉ cần cắt một thùy tuyến giáp, không cần xạ trị kết hợp.
Đối với những bệnh nhân cắt toàn bộ tuyến giáp, cần uống hormon tuyến giáp bổ sung suốt đời. Trường hợp uống iot phóng xạ để xạ trị cần được cách ly khoảng 10 ngày cho mỗi đợt xạ trị để tránh nhiễm xạ cho những người xung quanh.
Ung thư tuyến giáp tiến triển rất chậm nên bệnh nhân điều trị ở giai đoạn muộn vẫn có thể kéo dài sự sống thêm từ 10 đến 30 năm.
Hiện nay chưa có giải pháp để phòng bệnh một cách chắc chắn. Song căn cứ vào những yếu tố nguy cơ gây bệnh, bác sĩ Bảo Luân khuyên mọi người nên bổ sung đầy đủ iot trong chế độ ăn hàng ngày bằng cách dùng muối ăn có iot. Tránh tiếp xúc hóa chất diệt cỏ có tính chất phóng xạ, tránh sinh sống hay đến những nơi nhiễm xạ do tai nạn điện hạt nhân... Một số người bị khiếm khuyết gene có tính chất di truyền thì nên cân nhắc giải pháp cắt tuyến giáp dự phòng.
"Nên siêu âm định kỳ tầm soát ngay khi không thấy triệu chứng nào của bệnh. Chưa có giải pháp chắc chắn để phòng ung thư tuyến giáp nên phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời là tốt nhất", bác sĩ nói.