TTCT - * Xin bác sĩ cho biết khi
xương bị gãy phải kiêng khem thế nào để xương mau lành? Có người nói
phải tuyệt đối chịu cảnh “cấm vận”, nếu cả gan phá rào có nguy cơ bị mục
xương?
Thật
ra thắc mắc bạn hỏi đôi khi được đề cập như chuyện đùa vui trong bàn
nhậu của đám đàn ông. Nhưng khi ngồi phòng khám và làm công tác tư vấn
tôi đã nhận được không ít thắc mắc tương tự. Không biết bắt nguồn từ đâu
và cơ sở nào để cho rằng khi bị gãy xương và trong giai đoạn đang điều
trị mà xương chưa lành, nếu thực hiện chuyện sinh hoạt vợ chồng sẽ làm
mục xương… Rõ ràng ở đây cần giải thích một cách nghiêm túc cơ chế xương
được chữa lành thế nào.
Xương sẽ lành…
Khi
bị gãy xương, hai đầu xương gãy phải được bất động tốt bằng bột, nẹp
vít, đinh hay cố định ngoài, hạn chế phá hủy mô mềm như nắn xương không
quá thô bạo, nếu phải mổ thì thao tác phải nhẹ nhàng, hạn chế lóc màng
xương và cơ xung quanh, chế độ ăn uống đầy đủ chất, tập gồng cơ và đi
lại theo chỉ định của bác sĩ sẽ làm xương mau lành.
Các khái niệm uống canxi cho mau lành xương, bó bột cho canxi ngấm vào xương là không chính xác.
|
Cần phải dài dòng một chút chuyện xương
gãy. Khi xương bị gãy sẽ có tình trạng co mạch để hạn chế chảy máu từ
phần mềm và xương. Ít hay nhiều ở vùng gãy xương cũng có khối máu tụ.
Người ta nhận thấy trong khối máu tụ có nhiều tế bào gốc đa năng có thể
biến đổi thành tế bào tạo xương osteblast. Khi hai đầu xương gãy được cố
định sẽ có sự hoại tử một phần đầu xương gãy do thiếu máu nuôi tạm thời
làm khe gãy rộng ra. Sau đó sẽ hình thành mô xơ nối hai đầu xương gãy.
Máu
nuôi từ màng ngoài xương và trong tủy xương sẽ mang các tế bào tạo
xương để tạo nên chất nền cho sự lành xương cũng như hình thành tế bào
xương và sau đó là giai đoạn canxi hóa để biến thành canxi xương. Như
vậy quá trình lành xương sẽ đi từ canxi xơ sang canxi sụn và kết thúc
bằng canxi xương.
Có hai yếu tố giúp
lành xương. Đầu tiên là yếu tố cơ học, hai đầu xương gãy phải được cố
định vững chắc và chỉ cho phép hai đầu xương gãy có những cử động nhỏ để
kích thích sự lành xương mà thôi. Yếu tố thứ hai là yếu tố sinh học,
nghĩa là máu nuôi. Hệ máu nuôi đến từ các cơ bao xung quanh xương và máu
trong lòng tủy xương. Nếu hệ thống này không bị phá hủy, ví dụ như
trong trường hợp gãy xương có kèm giập nát mô mềm hay gãy xương mà được
mổ mở banh, thì xương sẽ lành bình thường.
… Canh sẽ ngọt
Rõ
ràng qua cơ chế lành xương, chúng ta thấy chẳng có lý do gì để sợ việc
sinh hoạt vợ chồng trong giai đoạn xương gãy đang được điều trị sẽ làm
mục xương. Chuyện ấy cũng không làm chậm lành xương chút nào vì nếu
chúng ta tôn trọng yếu tố giúp lành xương thì xương sẽ lành bình thường.
Tuy nhiên, chúng ta cần chú ý một số điều sau:
Xương
là phần cứng nâng đỡ cơ thể khi di chuyển. Khi bị gãy ở một số xương
như mâm chày, cổ xương đùi, trần chày hay gãy nát… không thể chịu được
tải trọng vì sẽ di lệch khi đi đứng. Do vậy các bác sĩ sẽ phải cho bệnh
nhân đi nạng không chống chân, đôi khi phải mang bột. Đây chính là điểm
bất lợi cho việc sinh hoạt vợ chồng. Khi đó chúng ta cần lựa thế sao cho
cả hai đều cảm thấy thoải mái khi lâm trận và tránh làm xương di lệch.
Nếu
không may bị gãy xương thì chúng ta vẫn có cách, không nên vì những
thông tin “không rõ nguồn gốc” mà lâm vào tình trạng “cám treo heo nhịn
đói”, dễ sinh tiêu cực trong cuộc sống vợ chồng. Hãy mạnh dạn bày tỏ băn
khoăn với bác sĩ chấn thương của bạn để có lời khuyên tốt nhất.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét